Krossanesfjall
| Krossanesfjall | ||
|---|---|---|
 Eystraorn | ||
| hæð | 716 m | |
| staðsetning | Eastern Iceland | |
| Hnit | 64 ° 26 ′ 44 ″ N , 14 ° 32 ′ 16 ″ W. | |
| ||
| Gerð | eldfjall | |
 Vesturhlið Eystrahornsins | ||
Krossanesfjall er útdauð eldfjall á Íslandi . Það er staðsett í suðausturhluta landsins skammt frá borginni Höfn og er 716 m hátt. Á ísöldinni var það hluti af miðstöð eldfjallsins í Lóni , líklega einnig brún öskjunnar .
Vegtenging á fjallinu
Á fyrri tímum þurfti að semja um 15 km langan og 390 m háan fjallstíg yfir Lónsheiði hásléttuna til að komast frá Lóni aðÁlftafjarðarsvæðinu .
Í dag vindur hringvegurinn um Hvalnesskriður og Krossanesfjall. Rétt nöfn eins og Illskúti (dt: slæmur holur ) og þess háttar benda til þess hversu hættulegt það var fyrir fólk á fyrri tímum að ganga þessa leið, sérstaklega vegna hættu á að falla steinar úr rofhalla fjallsins. Sérstaklega þar sem önnur brekka af þessari gerð er til austurs, svokallaður Þvottárskriður , sem er leifar eldfjallsins Álftafjarðar , sem einnig var útdauð.
Þessari áhættu hefur ekki verið útrýmt að fullu á meðan, en dregið verulega úr með góðri vegagerð.
Í slæmu veðri og á veturna má hins vegar loka veginum til að vera á öruggri hlið og fólk á svæðinu biðlar því um gerð jarðganga.
Eystrahorn og Vestrahorn
Hluti af Krossanesfjallinu er hið fræga Eystrahorn (einnig Austurhorn ) [1] , sem Vestrahornið (stundum einnig: Vesturhorn [1] ) (757 m) samsvarar hinum megin við breiðu Lónsflóa. [2] Eystrahornið er einnig kallað Hvalnesfjall vegna hins nú yfirgefna bæjar Hvalnes við rætur þess. [3] Talið er að bæði fjöllin séu innrás og samanstandi af kviku sem kólnaði hægt undir yfirborði jarðar. Á sama tíma mynduðu þeir líklega brún stórrar öskju sem fyllti Lónflóa í dag. Engu að síður var hér stór miðstöð eldvirkis sem var virk fyrir um 6-7 milljón árum síðan. [1]
Bæði Vestrahornið og Eystrahornið samanstanda af tveimur mismunandi djúpum steinum : Gabbro og Granophyr [4] . Stundum er einnig hægt að finna berg þar sem ein tegund bergs myndar innilokun í hinni. Það sama má útskýra með eftirfarandi ferli: Í fyrsta lagi getur grunnkvika safnast hér í vasa eða sprungu, síðan er þessari ryólítkviku sprautað í þessa ryólítkviku í púlsandi takti. Það er alveg mögulegt að grunn og súr kvika sé upprunnin í sama kvikuhólfi.
Fjallatindarnir eiga núverandi útlit sitt að þakka rofi vegna jökla, vinds og vatns. Og þökk sé sérstakri bergtegund þeirra eiga Eystrahorn og Vestrahorn meira sameiginlegt með fjöllum Ölpanna en basalt- eða rhyolite fjöllunum sem tíðkast á Íslandi.
Sjá einnig
Vefsíðutenglar
- Tanya Furmani, ea: Petrogenesis of Evolved Basalts and Rhyolites at Austurhorn, Southeastern Iceland: The Role of Fractional Crystallization , Journal of Petrology 1991 (Abstract, English)
Einstök sönnunargögn
- ^ A b c Thor Thordarson, Armann Hoskuldsson: Klassísk jarðfræði í Evrópu 3. Ísland. Harpenden 2002, bls. 126
- ↑ Íslandshandbókin. Náttúra, saga og sérkenni. 2. bindi. Ritstýrt af T. Einarson, H. Magnússon. Reykjavík (Örn og Örlygur) 1989, bls. 682
- ↑ Íslandshandbókin. Náttúra, saga og sérkenni. 2. bindi. Ritstýrt af T. Einarson, H. Magnússon. Reykjavík (Örn og Örlygur) 1989, bls. 654
- ↑ Ari Trausti Guðmundsson: Lifandi jörð. Svipur jarðfræði Íslands. Reykjavík 2007, bls. 50